راهبر تک پل
راهبـر (End Carriage) یکی از اجزای اساسی در طراحی جرثقیلهای سقفی و دروازهای است که حرکت طولی پل جرثقیل را بر روی ریلها ممکن میسازد. راهبر در هر دو انتهای پل نصب میشود و شامل مجموعهای از قطعات مکانیکی و الکترومکانیکی است که به هماهنگی و پایداری حرکت جرثقیل کمک میکند.
اجزای اصلی راهبر
1. چرخها (Wheels):
چرخهای راهبر معمولاً از فولاد آلیاژی مقاوم ساخته میشوند تا تحمل بارهای سنگین و سایش ناشی از حرکت روی ریل را داشته باشند.
چرخها میتوانند به صورت ساده (برای حرکت مستقیم) یا شیاردار (برای هماهنگی بهتر با ریل) طراحی شوند.
2. بدنه (Frame):
بدنه راهبر از جنس فولاد با استحکام بالا ساخته میشود و ساختاری مقاوم دارد تا نیروهای وارده از پل و بار را تحمل کند.
طراحی بدنه به گونهای است که ارتعاشات و تنشها را به حداقل برساند.
3. موتور راهبر (Driving Motor):
موتور الکتریکی وظیفه تأمین نیروی محرکه برای حرکت چرخها را بر عهده دارد.
این موتور به گیربکس متصل است تا سرعت و گشتاور را برای حرکت روان تنظیم کند.
4. گیربکس (Gearbox):
گیربکس بین موتور و چرخها نصب میشود و وظیفه کاهش یا افزایش سرعت و انتقال گشتاور را بر عهده دارد.
5. سیستم محرک (Drive System):
شامل موتور، گیربکس و اتصالات است که انرژی موتور را به چرخها منتقل میکند.
برخی راهبرها از سیستمهای دو موتوره برای افزایش قدرت و تعادل استفاده میکنند.
6. سیستمهای راهنما و تثبیتکننده (Guiding Systems):
برای جلوگیری از انحراف راهبر از مسیر ریل، راهنماها یا رولرهای جانبی در ساختار آن تعبیه میشوند.
7. یاتاقانها و بلبرینگها (Bearings):
یاتاقانها برای کاهش اصطکاک و روانکاری حرکت چرخها استفاده میشوند و عمر مفید سیستم را افزایش میدهند.
ویژگیهای فنی راهبر
ظرفیت بار: متناسب با طراحی جرثقیل، راهبرها میتوانند بارهایی از چند تن تا دهها تن را جابهجا کنند.
سرعت حرکت: سرعت راهبر بسته به کاربرد جرثقیل قابل تنظیم است. معمولاً بین 20 تا 60 متر در دقیقه تنظیم میشود.
ابعاد ریل: راهبرها باید با ابعاد و نوع ریل سازگار باشند. این موضوع در طراحی چرخها و فاصله بین آنها تأثیرگذار است.
سیستم ترمز: برای ایمنی و توقف جرثقیل در هنگام نیاز، راهبر مجهز به ترمزهای الکتریکی یا مکانیکی است.
انواع راهبر
1. راهبـر موتوردار (Powered End Carriage):
دارای موتور و سیستم محرک مستقل برای حرکت خودکار.
مناسب برای کاربردهای سنگین.
2. راهبـر بدون موتور (Idler End Carriage):
فاقد موتور و به عنوان بخش غیرمحرک استفاده میشود.
در سیستمهایی که یک سمت موتور محرک دارد.
3. راهبـر با چرخدنده شیاردار:
برای مسیرهایی که ریلها دارای شیارهای خاص هستند.
تضمینکننده هماهنگی دقیق حرکت روی ریل.
کاربردهای راهبر
صنایع سنگین مانند فولاد، پتروشیمی و پالایشگاهها.
خطوط مونتاژ خودروسازی.
انبارهای بزرگ.
صنایع چوب و کاغذ.
نکات مهم در نگهداری راهبر
1. بازرسی دورهای چرخها و یاتاقانها: از سایش یا خرابی جلوگیری کنید.
2. روانکاری منظم: بهبود حرکت و کاهش اصطکاک.
3. بررسی سیستم ترمز و موتور: برای اطمینان از عملکرد صحیح.
4. تنظیم ریلها: از هماهنگی دقیق با راهبر مطمئن شوید.