راهبر و کلگی جرثقیل یکی از اجزای حیاتی و اساسی در ساختار جرثقیلهای صنعتی است که بهعنوان قلب حرکت طولی این تجهیزات عمل میکند. این قطعه کلیدی، وظیفه جابهجایی جرثقیل در طول سالنهای تولیدی یا انبارها را بر عهده دارد و به نوعی باعث تسهیل حرکت جرثقیل بر روی ریلها میشود. این
تجهیزات مکانیکی جرثقیل سقفی که معمولاً از جنس فولاد با استحکام بالا ساخته میشوند، در انواع مختلفی تولید میشوند تا با توجه به وزن و ظرفیت جرثقیل، نیازهای مختلف صنایع را پوشش دهند. اگر قصد
سفارش و خرید جرثقیل سقفی را دارید، در ادامه همراه ما باشید تا با ویژگیهای کلگی جرثقیل بیشتر آشنا شوید و با دیدی باز اقدام به خرید نمایید.
راهبر و کلگی جرثقیل چیست؟
کلگی یا راهبر جرثقیل سقفی که بهعنوان یکی از اجزای اصلی جرثقیلهای صنعتی شناخته میشود، بخش حیاتی و موثر در حرکت طولی جرثقیل است. این قطعه که به طور معمول در دو طرف پل جرثقیل نصب میشود، نقش اساسی در جابهجایی جرثقیل بر روی ریلهای موجود در سالنهای صنعتی یا کارگاهها دارد. راهبر جرثقیل به شکل فریم مستطیلی طراحی شده و بر روی آن چرخهایی نصب میشود که با استفاده از موتور و گیربکس به حرکت درمیآید.
کلگی جرثقیل به دلیل ساختار مقاوم و قابلیتهای ویژهاش، بهطور مستقیم بر عملکرد و ظرفیت باربری جرثقیل تأثیر میگذارد. باتوجه به نیازهای متفاوت صنایع و ظرفیتهای مختلف جرثقیلها، راهبرها در اندازهها و تواناییهای مختلفی ساخته میشوند. این قطعه به طور ویژه در صنایع سنگین و محیطهای کاری سخت که نیاز به جابهجایی بارهای سنگین دارند، به کار میرود.
راهبرهای جرثقیل بر روی تیر حمال یا ریلهای مخصوص جرثقیل سقفی قرار میگیرند و پل جرثقیل بر روی آنها پیچ و مهره میشود. بدون وجود این راهبرها، امکان حرکت طولی برای جرثقیل وجود نخواهد داشت. این حرکت طولی در واقع همان جابهجایی جرثقیل از یک طرف به طرف دیگر است که برای جابجایی بارها در فواصل طولانی در کارخانهها یا انبارها حیاتی است.
راهبرها معمولاً از جنس فولاد ساخته و بر اساس ظرفیت و نیازهای کارگاه یا کارخانه، در ابعاد و توان باربری مختلف طراحی و تولید میشوند. این قطعه، بهویژه با موتور و گیربکسهای قدرتمند و با دوام، در شرایط کاری سخت و محیطهای صنعتی مقاوم است و امکان عملکرد بهینه را فراهم میآورد.

کلگی جرثقیل از چه اجزایی تشکیل شده است؟
کلگی جرثقیل از اجزای مختلفی تشکیل شده که هر کدام نقش مهمی در عملکرد صحیح آن دارند. این اجزا را در زیر نام بردهایم:
- اسکلت: بدنه اصلی کلگی جرثقیل که از فولاد ساخته شده و وظیفه نگهداری و پشتیبانی سایر اجزا را بر عهده دارد.
- چرخها: این چرخها مسئول حرکت طولی پل جرثقیل هستند و بر روی ریلهای مخصوص قرار میگیرند.
- موتورگیربکسها: موتور گیربکس راهبر نیروی لازم برای چرخاندن چرخها را تأمین کرده و حرکت کلگی را امکانپذیر میسازد.
- پیچها: پیچها وظیفه اتصال راهبر به پل جرثقیل را بر عهده دارند و از جنس فولاد با مقاومت بالا ساخته میشوند.
- ضربهگیرها: این قطعات در انتهای راهبر نصب میشوند و نقش جذب ضربات ناشی از حرکت پل و جلوگیری از آسیبدیدگی جرثقیل را ایفا میکنند.
این اجزا بهطور کلی ساختار کلگی جرثقیل را تشکیل میدهند و هر کدام از آنها برای عملکرد بهینه و حفظ ایمنی جرثقیل در محیطهای صنعتی، اهمیت ویژهای دارند.
سیستم راهبر جرثقیل چه مشخصاتی دارد؟
این سیستم با ظرفیتهای ۱ تن تا ۲۵۰ تن طراحی شده و بدنه آن از ورقهای فولادی St37 یا St52 ساخته میشود. راهبرها برای انواع جرثقیل سقفی و جرثقیل دروازهای قابل استفاده هستند و میتوانند دارای دو یا چهار چرخ باشند. قطر چرخها در این سیستم بین ۱۶۰ تا ۶۰۰ میلیمتر است و بسته به نیاز، سرعتهای حرکتی مختلفی را ارائه میدهد. سیستم راهبر به همراه چرخها و الکتروموتور ارائه میشود و قابلیت کار در دمای محیط ۲۰ تا ۸۰ درجه سانتیگراد را دارد، هرچند در صورت درخواست، امکان ساخت در دماهای دیگر نیز وجود دارد.
از نظر مشخصات فنی، سیستم راهبر جرثقیل سقفی شامل ظرفیت بارگیری متناسب با نوع و اندازه جرثقیل، سرعت حرکت طولی و نوع جرثقیل (تک پل، دو پل یا نیم دروازهای) است. جنس چرخها میتواند فولادی MO40، GGG70 یا CK45 باشد و سازه فلزی آن به شکل باکس تیر ورق طراحی شده است. پیچ و مهرههای استفاده شده دارای استاندارد 10/9 HV هستند و ضربهگیرها به صورت لاستیکی یا فلزی هیدرولیکی تعبیه شدهاند تا ایمنی و دوام سیستم راهبر را تضمین کنند. در جدول زیر مشخصات سیستم راهبر جرثقیل سقفی را مشاهده میکنید:
| مشخصه |
توضیحات |
| ظرفیت بارگیری |
۱ تن تا ۲۵۰ تن |
| نوع جرثقیل |
سقفی تک پل، سقفی دو پل، نیم دروازهای |
| تعداد چرخ |
۲ چرخ یا ۴ چرخ |
| قطر چرخ |
۱۶۰ میلیمتر تا ۶۰۰ میلیمتر |
| جنس چرخ |
فولادی MO40 – GGG70 – CK45 |
| جنس بدنه |
ورق فولادی St37 / St52 |
| نوع سازه فلزی |
باکس تیر ورق |
| پیچ و مهره |
فولادی با مقاومت 10/9 HV |
| انواع ضربهگیر |
لاستیکی و فلزی هیدرولیکی |
| سرعت حرکت |
دارای سرعتهای حرکتی مختلف |
| الکتروموتور |
به همراه الکتروموتور ارائه میشود |
| دمای محیط کاری |
۲۰ تا ۸۰ درجه سانتیگراد (قابل ساخت در دماهای دیگر به درخواست مشتری) |
| گروه کاری (FEM) |
2m – 3m – 4m |
بررسی انواع کلگی و راهبر جرثقیل
راهبرهای جرثقیل که به عنوان کلگی یا کالسکه نیز شناخته میشوند، باعث حرکت طولی پلهای جرثقیل بر روی ریلها میشوند و بهطور معمول در دو نوع اصلی تک پل و دو پل تولید میگردند.
این نوع راهبر برای جرثقیلهای سقفی تک پل طراحی میشود. در این نوع جرثقیل، پل بر روی یک تیر طولی قرار میگیرد و حرکت طولی آن توسط یک راهبر تک پل فراهم میشود.
راهبر 2.5 متری جرثقیل سقفی تک پل ، از معروفترین انواع این دستهبندی به شمار میرود.
برای جرثقیلهای سقفی دو پل، از راهبرهای دو پل استفاده میشود که شامل دو تیر موازی برای حمل بارهای سنگینتر است. در این سیستم، جرثقیل به دلیل داشتن دو پل و سازههای مقاومتر، قادر به جابهجایی بارهای سنگین در فضاهای صنعتی است.
تقسیمبندی راهبرها از نظر تعداد سرعت
راهبرهای جرثقیل از نظر سرعت حرکت به سه دسته تقسیم میشوند:
- تک سرعته: این نوع راهبرها فقط یک سرعت حرکت دارند و برای جابهجایی با سرعت ثابت استفاده میشوند.
- دور متغیر: این نوع راهبرها امکان حرکت در چندین سرعت مختلف را دارند و انعطافپذیری بیشتری را فراهم میکنند.
- دو سرعته: این نوع راهبرها دارای دو سرعت حرکت هستند که معمولاً برای انجام کارهای متنوع مورد استفاده قرار میگیرند.

کلگی و راهبر جرثقیل چه کاربردهایی دارند؟
راهبر یا کلگی جرثقیل سقفی کاربردهای متعددی در محیطهای صنعتی دارد:
- جابجایی پل جرثقیل در راستای طولی
راهبر جرثقیل سقفی برای جابجایی پل جرثقیل در طول سالن یا کارخانه استفاده میشود. این امکان به اپراتور داده میشود تا بتواند بارها را در راستای طولی جابجا کند و به این ترتیب فرآیند حمل و نقل آسانتر و سریعتر انجام گیرد.
- حمل و جابجایی بارهای سنگین
یکی از مهمترین کاربردهای راهبر جرثقیل، جابجایی بارهای سنگین در طول سالنها و کارخانهها است. این راهبر میتواند بارهای بزرگ و سنگین مانند تجهیزات صنعتی و مواد اولیه را جابجا کرده و در فرآیندهای مختلف تولیدی و صنعتی کمک کند.
در خط تولید و پردازش محصولات، راهبر جرثقیل سقفی میتواند برای جابجایی قطعات مختلف استفاده شود. به عنوان مثال، در کارخانههای خودروسازی، میتوان از این سیستم برای جابجایی قطعات خودرو در خط تولید بهره برد.
- نگهداری و تعمیرات تجهیزات صنعتی
راهبر جرثقیل سقفی میتواند برای جابجایی تجهیزات صنعتی در زمان نگهداری و تعمیرات مورد استفاده قرار گیرد. این کاربرد برای جابهجایی ماشینآلات سنگین در تعمیرات ضروری است تا از آسیب دیدن آنها جلوگیری شود.
در صنایع شیمیایی و پتروشیمیایی، راهبر جرثقیل سقفی برای جابجایی مواد خام و محصولات اولیه به کار میرود. این فرآیند به انتقال ایمن و سریع مواد شیمیایی در طول سالنها و محیطهای صنعتی کمک میکند.
راهبر جرثقیل در فرآیندهای مختلف تولید و پردازش کالاها، بهویژه در کارخانجات و صنایع بزرگ، به کار میرود. از این سیستم برای حمل و جابجایی تجهیزات، مواد اولیه و محصولات نهایی در طول کارخانهها استفاده میشود.
- حمل و نقل در محیطهای صنعتی
در صنایع مختلف، بهویژه در انبارداری و حمل و نقل، راهبر جرثقیل سقفی نقش مهمی در جابجایی کالاهای سنگین و تجهیزات دارد.
در هنگام خرید کلگی جرثقیل باید به چه نکاتی توجه کرد؟
در زمان خرید یا ساخت کلگی و راهبر جرثقیل سقفی، توجه به نکات زیر برای تضمین عملکرد صحیح و ایمنی بسیار ضروری است:
اولین نکتهای که باید در هنگام خرید راهبر جرثقیل در نظر گرفت، ظرفیت جرثقیل است. باید مطمئن شوید که ظرفیت راهبر با توجه به وزن بار و نوع جرثقیل متناسب است.
توجه به کیفیت قطعات بسیار اهمیت دارد. قطعات راهبر باید از مواد با کیفیت و مقاوم ساخته شده باشند تا بتوانند در شرایط کاری سخت و محیطهای صنعتی دوام آورند و خطر خرابی کاهش یابد.
ابعاد و ساختار راهبر باید با نیازهای محیط صنعتی سازگار باشد. مهم است که ساختار کلگی جرثقیل به گونهای باشد که با ابعاد سالن یا سوله تناسب داشته و توانایی جابجایی بارهای مختلف را فراهم کند. به عنوان مثال
راهبر جرثقیل سایز 125 طول 2 متر در محیطهای کوچک کاربردی نخواهد بود.
در هنگام خرید راهبر جرثقیل، هزینه تنها نباید محدود به خرید باشد، بلکه هزینه نصب نیز باید مدنظر قرار گیرد.
انتخاب محصولی که خدمات پس از فروش مناسبی داشته باشد و
تعمیر جرثقیل سقفی شما را به دقت انجام دهد، یکی از نکات حیاتی در خرید کلگی جرثقیل است. مطمئن شوید که فروشنده، خدمات نصب، راهاندازی و تعمیرات را بهطور کامل ارائه میدهد.
سرعت حرکت راهبر باید متناسب با نیازهای عملیاتی باشد.
راهبرها ممکن است در انواع مختلفی مانند راهبرهای غلتکی، ریلدار یا چرخدار موجود باشند.
مواد استفادهشده در ساخت راهبر باید از مقاومت بالایی برخوردار باشند. بیشتر راهبرها از فولاد ساخته میشوند، اما در برخی موارد ممکن است از آلومینیوم یا پلاستیک نیز استفاده شود.
کیفیت ساخت باید بالا باشد تا از ایمنی و دوام راهبر در طول زمان اطمینان حاصل شود.
عوامل موثر بر قیمت کلگی جرثقیل
قیمت کلگی و راهبر جرثقیل سقفی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که در زمان خرید یا ساخت باید مدنظر قرار گیرند. از مهمترین این عوامل میتوان به ظرفیت یا تناژ باربری، ارتفاع جرثقیل و قطعات و تجهیزات جانبی خاص، اشاره کرد. همچنین نوع و برند جرثقیل و سازنده آن نیز بر قیمت تاثیرگذار است. بهعنوان مثال برندهای معتبر همچون
رکسون درایو، قیمت بالاتری دارند.
چه عواملی سبب خرابی راهبر جرثقیل میشود؟
خرابی راهبر جرثقیل معمولاً ناشی از چند عامل اصلی است. استفاده نادرست از جرثقیل میتواند باعث فشار بیش از حد بر قطعات و آسیب آنها شود. علاوه بر این، نگهداری ضعیف و ناکافی نیز سبب کاهش طول عمر راهبر و افزایش خطر خرابی میگردد. همچنین، شرایط محیطی نامناسب مانند رطوبت، گرد و غبار یا دمای بالا میتواند عملکرد کلگی را تحت تأثیر قرار داده و باعث فرسودگی سریعتر آن شود.
جمعبندی
راهبر و کلگی جرثقیل بهعنوان اجزای حیاتی این تجهیزات صنعتی، نقش بسیار مهمی در حرکت طولی جرثقیلها دارند. این سیستمها که معمولاً از فولاد با استحکام بالا ساخته میشوند، برای جابجایی بارهای سنگین در سالنهای تولیدی و انبارها طراحی شدهاند و در انواع تک پل و دو پل موجود هستند. عواملی همچون ظرفیت بار، سرعت حرکت، نوع راهبر، کیفیت قطعات، مواد سازنده و کیفیت ساخت، در خرید یا ساخت کلگی تاثیرگذار هستند. در نهایت، توجه به نکات مهمی مانند ظرفیت، کیفیت ساخت و خدمات پس از فروش هنگام خرید کلگی جرثقیل، میتواند به عملکرد و ایمنی بهینه این تجهیزات کمک کند.