هوک جرثقیل چیست؟
هوک جرثقیل بخشی کلیدی در سیستم بالابری جرثقیل است که بار را به جرثقیل متصل می‌کند. هرگونه نقص در این بخش به‌ویژه در تناژ و ارتفاعات بالا، می‌تواند منجر به حوادث خطرناک شود. این قطعه از اجزایی مانند قرقره جرثقیل، قلاب، پیچ و مهره و شیطانک تشکیل شده است و از آلیاژهای مقاوم و فولاد مستحکم متناسب با ظرفیت جرثقیل ساخته می‌شود.
هوک جرثقیل به دو روش ساخته می‌شود. در روش قالبی، فولاد مذاب درون قالب از پیش آماده‌شده ریخته شده و پس از سرد شدن خارج می‌شود. این روش برای تناژهای زیر ۲۰ تن مناسب است. در روش دوم، فولاد حرارت‌دیده با چکش‌های هیدرولیکی شکل داده می‌شود که باعث افزایش دوام و کیفیت محصول می‌شود.
هوک جرثقیل بسته به نوع و عملکرد جرثقیل متنوع است. برای مثال، هوک جرثقیل با وینچ سیم بکسلی با نوع وینچ های زنجیری جرثقیل متفاوت است. همچنین، قلاب‌های مورد استفاده در جرثقیل‌های سقفی، کارگاهی، سیار و تاورکرین‌ها تفاوت دارند. انواع هوک جرثقیل شامل ضامن‌دار، چشمی، گردان، آهنگری، لنگری، درام و پین‌خور است.
بررسی انواع بهترین تناژ هوک جرثقیل
قلاب‌های جرثقیل سقفی بر اساس تعداد قرقره‌های به‌کاررفته در ساختارشان دسته‌بندی می‌شوند. برخی از مهم‌ترین انواع هوک جرثقیل، شامل موارد زیر است:
مناسب برای کاربردهای سبک و متوسط، این نوع قلاب معمولاً در جرثقیل‌هایی با ظرفیت پایین استفاده می‌شود.
با افزایش تعداد قرقره‌ها، توزیع نیرو بهتر شده و امکان جابه‌جایی بارهای سنگین‌تر فراهم می‌شود. این مدل برای جرثقیل‌های سقفی و کارگاهی مناسب است.
این نوع قلاب برای بلند کردن بارهای سنگین‌تر به کار می‌رود و معمولاً در جرثقیل‌های با ظرفیت بالا و تاورکرین‌ها دیده می‌شود.
ظرفیت قلاب‌های جرثقیل بسته به نوع کاربرد و نیازهای مختلف متغیر است. برخی از تناژهای متداول را در زیر مشاهده می‌کنید:
برای کاربری‌های متوسط مانند انبارداری و کارگاه‌های صنعتی استفاده می‌شود.
مناسب برای محیط‌های صنعتی سنگین‌تر که نیاز به جابه‌جایی بارهای سنگین‌تری دارند.
انتخاب کلاس کاری مناسب برای قلاب جرثقیل اهمیت زیادی دارد، زیرا انتخاب نادرست می‌تواند باعث افزایش خطرات ایمنی یا اتلاف منابع مالی شود. برخی از کلاس‌های رایج قلاب جرثقیل را در زیر توضیح داده‌ایم:
- 1 تن، 3 تن، 5 تن، 6.3 تن
- 10 تن، 15 تن، 20 تن
- 25 تن، 30 تن، 40 تن
- 60 تن، 80 تن، 100 تن
بررسی عوامل موثر بر قیمت هوک جرثقیل
قیمت هوک جرثقیل به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت قلاب جرثقیل را بررسی می‌کنیم:
هر چه ظرفیت هوک بیشتر باشد، قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود. به عنوان مثال، قلاب جرثقیل 2 تن و قلاب جرثقیل 3 تن قیمت متفاوتی دارند و هوک‌های با ظرفیت بالاتر مانند قلاب جرثقیل 3 قرقره 6/1 به دلیل ساختار پیچیده‌تر، هزینه بیشتری خواهند داشت.
هوک‌های جرثقیل معمولاً از فولاد آلیاژی ساخته می‌شوند. نوع و کیفیت آلیاژ تأثیر مستقیمی بر استحکام، دوام و قیمت نهایی محصول دارد.
-
استانداردهای ایمنی و کیفیت ساخت
قلاب‌هایی که دارای استانداردهای بین‌المللی ایمنی مانند DIN و ANSI هستند، به دلیل تست‌های کنترل کیفیت و فرآیندهای تولید دقیق‌تر، قیمت بالاتری دارند.
-
نوع طراحی و تعداد قرقره‌ها
طراحی قلاب و تعداد قرقره‌های آن نیز بر قیمت تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال:
- قلاب جرثقیل تک قرقره 2/1 نسبت به مدل‌های چندقرقره‌ای قیمت کمتری دارد.
- قلاب جرثقیل 2 قرقره 1/4 به دلیل توزیع بهتر نیرو و افزایش ایمنی، هزینه بیشتری دارد.
- قلاب جرثقیل 4 قرقره 8/1 که برای بارهای سنگین استفاده می‌شود، به دلیل ساختار مقاوم و توانایی حمل بارهای سنگین، گران‌تر است.
-
برند و کشور سازنده
برندهای معتبر اروپایی و آسیایی معمولاً قلاب‌های باکیفیت‌تری تولید می‌کنند که دارای استانداردهای بالا هستند و قیمت بیشتری دارند. برندهای معروفی که در زمینه تولید هوک جرثقیل فعالیت می‌کنند، محصولات خود را با تست‌های کنترل کیفی دقیق ارائه می‌دهند.
تفاوت در هزینه‌های تولید، از جمله هزینه مواد اولیه، نیروی کار و فناوری ساخت در کشورهای مختلف، بر قیمت نهایی محصول تأثیر دارد. علاوه بر این، هزینه حمل‌ونقل و تعرفه‌های گمرکی نیز در تعیین قیمت نهایی نقش دارند.
در خرید و فروش قلاب جرثقیل 3 قرقره 6/1 باید به چه نکاتی توجه کرد؟
قلاب جرثقیل 3 قرقره یکی از قطعات اساسی در سیستم‌های جابجایی بار است که در انواع جرثقیل‌های سقفی، دروازه‌ای، وینچ جرثقیل و سایر تجهیزات بالابری استفاده می‌شود. این نوع قلاب به دلیل داشتن سه قرقره، توانایی بالابری بیشتری دارد و فشار روی سیم بکسل یا زنجیر را کاهش می‌دهد. هنگام خرید و فروش این محصول، توجه به نکات زیر ضروری است:
-
بررسی گروه کاری و ظرفیت باربری
قلاب جرثقیل دارای پارامتر مهمی به نام NR (HOOK NR) است که ظرفیت حمل بار را نشان می‌دهد. این پارامتر که در استانداردهای بین‌المللی مانند RSN مشخص می‌شود، باید متناسب با نوع و توان جرثقیل انتخاب شود.
-
توجه به ریوینگ (فال قلاب)
ریوینگ قلاب نشان‌دهنده نسبت چرخش قرقره‌ها و تاثیر آن بر نیروی بالابری است. قلاب‌های جرثقیل می‌توانند 1، 2، 4، 6 یا 8 فال باشند. در خرید قلاب 3 قرقره 6/1، باید بررسی شود که این سیستم با نوع جرثقیل سازگار باشد.
-
جنس و کیفیت ساخت
قلاب‌های جرثقیل باید از فولاد آلیاژی مقاوم و فورج‌شده ساخته شوند تا در برابر سایش، فشار و شکستگی مقاومت بالایی داشته باشند. استانداردهای بین‌المللی مانند DIN، ANSI، ISO یا CE در این زمینه اهمیت دارند.
-
بررسی اجزای قلاب و ایمنی آن
یک قلاب استاندارد شامل بخش‌هایی مانند فولی، قاب قلاب، چرخ، مهره، کف‌گرد و شیطانک است. همچنین وجود ضامن ایمنی برای جلوگیری از جدا شدن بار از قلاب ضروری است.
-
تناسب سیم بکسل و قرقره‌ها
برای استفاده از قلاب، قطر سیم بکسل و قرقره‌ها باید متناسب باشد. قطر سیم بکسل‌های رایج بین 8 تا 18 میلی‌متر و قطر قرقره‌ها بین 200 تا 440 میلی‌متر است.
- شرایط خرید، گارانتی و خدمات پس از فروش
بهتر است قلاب جرثقیل از تأمین‌کنندگان معتبر و با ضمانت رسمی و سرتیفیکیت محصول خریداری شود تا در صورت خرابی، امکان تعویض یا تعمیر وجود داشته باشد.
نکات ایمنی مهم در استفاده از قلاب جرثقیل 3 قرقره
استفاده از قلاب جرثقیل ۳ قرقره نیازمند رعایت نکات ایمنی خاصی است تا از بروز حوادث جلوگیری شود:
-
بررسی اولیه قلاب جرثقیل
قبل از استفاده، قلاب باید توسط بازرس فنی بررسی شود. مشخصات کارخانه سازنده، از جمله نوع فلز و میزان بار مجاز، روی بدنه قلاب حک شده باشد. هرگونه ترک، شکاف، ساییدگی، تغییر شکل یا فرسودگی در قلاب باید بررسی شود.
- استفاده از ضامن ایمنی
وجود ضامن ایمنی روی قلاب برای جلوگیری از خارج شدن بکسل ضروری است. ضامن باید سالم، دارای خاصیت فنری و بدون نقص باشد.
- تناسب قلاب و اجزای متصل به آن
قلاب جرثقیل، بولت، آی بولت، رینگ و طناب سیمی باید با یکدیگر سازگار باشند. از بلند کردن بارهایی فراتر از ظرفیت قلاب، مگر در شرایط تست LOAD TEST تحت نظارت بازرس مجرب، خودداری شود.
- بازرسی روزانه و دوره‌ای
راننده جرثقیل و ریگر باید قبل از شروع کار، قلاب را از نظر هرگونه آسیب یا نقص بررسی کنند. اگر قلاب دچار تغییر شکل بیش از ۱۰ درجه، بازشدگی گلویی بیش از ۱۵٪ یا ساییدگی بیش از ۱۰٪ شود، باید تعویض گردد.
- جلوگیری از فشار بیش از حد و ضربه به قلاب
از وارد کردن ضربه‌های ناگهانی و شدید به قلاب و بار خودداری شود. هنگام کار با ریل و راهبر جرثقیل، اطمینان حاصل شود که مسیر حرکت قلاب ایمن و بدون مانع است.
-
تست‌های ایمنی
آزمون استاتیک:
نگه‌داشتن بار در ارتفاع مشخص و بررسی تغییرات احتمالی در سیستم هیدرولیک و قلاب.
آزمون دینامیک:
جابه‌جایی بار در جهات مختلف برای اطمینان از ایمنی عملکرد
-
استفاده از تجهیزات هشداردهنده و ایمنی
در محیط کار باید عکس قلاب جرثقیل و دستورالعمل‌های ایمنی در معرض دید قرار گیرند. شاهین جرثقیل و سایر اتصالات باید مطابق استانداردها باشد. آلارم هشداردهنده و چراغ‌های اخطار برای حرکت جرثقیل فعال باشند.
جمع‌بندی
قلاب جرثقیل 3 قرقره 6/1 یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های بالابری صنعتی است که برای جابه‌جایی بارهای سنگین با ایمنی بالا طراحی شده است. این قلاب با ساختار مقاوم، توزیع متعادل نیرو و استانداردهای بین‌المللی، خطرات ناشی از ضربات ناگهانی را کاهش می‌دهد. انتخاب مناسب ظرفیت، جنس و استانداردهای سیستم ایمنی در خرید آن اهمیت زیادی دارد. همچنین، بررسی‌های دوره‌ای و رعایت نکات ایمنی، از جمله استفاده از ضامن و تست‌های کنترل کیفیت، نقش مهمی در افزایش دوام و کارایی این تجهیزات دارند.
